Pınar Öğrenci

1973 yılında Van’da doğdu. İstanbul’da yaşıyor ve çalışıyor.

Antikahramanın ölüm arzusu, 2014:
Midilli’li yazar Stratis Myrivilis’in gerçek hikayelerden yola çıkarak savaşın
anlamsızlığını sorgulayan ve yıllarca yasaklanan ‘Hayat Mezarda’ adlı
kitabı, savaşın gizli mağduru olan kadınlara adanmıştır. ‘Ölümün Uykusu’
bölümünde, savaştan korkarak firar eden asker Mihal, kendisine tek kişilik
bir siper kazarak içine saklanır ve ölümü bekler. Yakalandığında çavuşuna
verdiği cevap şöyledir: ‘Ben artık ölüme ayarlanmış durumdayım. Bir incir
ağacındaki fazladan olmuş, buruşmuş bir incirim. Ezik büzük, dalında ölmüş
bir incir. Düşmeye hazır, ruhum hazırdır’.
Mitolojide, pagan ve tek tanrılı dinlerde doğurganlığın sembolü olan
incire Aramiler ‘tin’ anlamına gelen ‘İdra’ diyerek ‘bir başlangıç ve özü’
simgelemiş, Farsiler ise ‘Ancir’ diyerek ‘delen, oyan, yok eden’ anlamını
yükleyerek tehlikeli ve müstehcen kabul etmiş. Hem yaratıcı hem de yok
edici güçleri olduğuna inanılan incir ağacının iki türü var; dişi ve erkek.
Dişi olanı meyvesini yediğimiz ağaç, erkek türünün meyvesi ise sert ve
olgunlaşmıyor. Toprağı yararak azgınlıkla dünyaya yerleşen incire ne anlam
yüklenirse yüklensin, insanoğlunun sureti olmaya devam ediyor: hem
doğuran, koruyan ve kollayan hem de yok eden.

Antikahramanlar için, 2014:
Birinci Dünya Savaşı anlatılarında ‘batı cephesi’ öne çıkarılır ve Çanakkale
Savaşı üzerinden kahramanlık vurgusu yapılır. Oysa Anadolu’nun doğusu,
güneyi ve kuzey doğusunda yaşanan savaşların yıkıcı etkisi bugün bile
devam etmektedir. Antikahramanlar İçin, sınır ve komşu ülkelerde, özellikle
ortadoğu coğrafyasında yakın geçmiş ve günümüzde devam eden savaş ve
özgürlük mücadeleleri sonucunda ölen insanların anısına oluşturuldu. Pınar
Öğrenci, bu çalışmasıyla, sembolleşen incir imgesini bu kez ortak bir barış
dileği inşa etmek için kullanıyor ve sınır coğrafyalarda yaşayan sanatçılardan
kendisine simgesel olarak incir göndermelerini istiyor.
Katkıda bulunanlar: Nigol Bezjiyan, Beyrut Lübnan; Khaled Jarrar Ramallah,
Filistin; Lia Lapithi, Lefkoşa, Kıbrıs; Erkan Özgen, Diyarbakır, Türkiye; Ruben
Arevshatyan, Grigor Khachatryan, Mkrtich Matevosyan, Erivan, Ermenistan;
Evrim Kavcar, Mardin, Türkiye

ÖNCEKİ SAYFAYA DÖN